RSI là chỉ báo gì? Đây là một trong những công cụ phân tích kỹ thuật được sử dụng rộng rãi để xác định mức độ quá mua hoặc quá bán trên thị trường tài chính, đặc biệt là trong giao dịch cổ phiếu và Forex. Việc hiểu rõ chỉ số RSI là gì, cách tính cũng như cách ứng dụng chỉ báo RSI sẽ giúp nhà đầu tư đưa ra quyết định mua – bán chính xác hơn.
Nội dung bài viết
RSI là chỉ báo gì?
RSI là chỉ báo gì? RSI là viết tắt của Relative Strength Index (Chỉ số sức mạnh tương đối), do kỹ sư John Welles Wilder Jr. giới thiệu lần đầu vào năm 1978. Chỉ số này giúp nhà đầu tư đo lường tốc độ và sự thay đổi giá trong một khoảng thời gian gần đây, từ đó nhận biết khi nào thị trường đang trong trạng thái quá mua (overbought) hoặc quá bán (oversold).
RSI dao động trong phạm vi từ 0 đến 100. Trong đó:
- RSI > 70 được xem là vùng quá mua – tín hiệu có thể chuẩn bị đảo chiều giảm.
- RSI < 30 là vùng quá bán – tín hiệu cho khả năng tăng giá trở lại.
- Khoảng 30 – 70 là vùng trung tính, với mức 50 là điểm cân bằng.
Thông thường, RSI được tính trên khung thời gian 14 ngày, nhưng nhà đầu tư có thể điều chỉnh linh hoạt theo mục tiêu giao dịch ngắn hạn hoặc dài hạn.
Công thức tính chỉ số RSI
Cách tính RSI như sau:
RSI = 100 – [100 / (1 + RS)]
Trong đó:
RS (Relative Strength) là tỷ lệ giữa trung bình số ngày tăng giá và trung bình số ngày giảm giá trong khoảng thời gian nhất định, thường là 14 phiên:
RS = Trung bình mức tăng / Trung bình mức giảm
Công thức này cho phép nhà đầu tư nhìn nhận sức mạnh giá hiện tại so với quá khứ. Khi giá tăng liên tiếp trong nhiều phiên, RSI cũng sẽ tăng cao, và ngược lại.
Lưu ý: RSI phản ánh sức mạnh giá của chính tài sản đó, không so sánh với tài sản khác.
Vai trò và ý nghĩa của chỉ báo RSI
Chỉ số RSI là công cụ mạnh mẽ trong phân tích kỹ thuật nhờ các công dụng sau:
Xác định vùng quá mua và quá bán
- RSI trên 70: Thị trường có khả năng đảo chiều giảm do áp lực mua quá lớn, cổ phiếu đã tăng nóng.
- RSI dưới 30: Giá có khả năng bật tăng do bên bán đã suy yếu, thích hợp để canh mua.
Dự báo xu hướng thị trường
- Nếu RSI vượt ngưỡng 50 theo hướng đi lên, thị trường có thể bước vào xu hướng tăng.
- Nếu RSI rơi xuống dưới ngưỡng 50 từ trên xuống, đây có thể là tín hiệu xu hướng giảm đang hình thành.
Phân tích phân kỳ – hội tụ
Khi so sánh giữa đồ thị giá và đường RSI, nếu hai đường đi lệch nhau, nhà đầu tư có thể phát hiện:
- Phân kỳ dương (tăng): Giá tạo đáy mới thấp hơn nhưng RSI tạo đáy cao hơn → tín hiệu giá có thể tăng trở lại.
- Phân kỳ âm (giảm): Giá tạo đỉnh cao hơn nhưng RSI tạo đỉnh thấp hơn → cảnh báo đảo chiều giảm.
Ngoài ra, RSI còn giúp phát hiện tín hiệu hội tụ, báo hiệu xu hướng có thể tiếp diễn.
Cách sử dụng chỉ báo RSI hiệu quả trong đầu tư
Có nhiều chiến lược để tận dụng chỉ số RSI vào giao dịch chứng khoán, cụ thể:
Kết hợp RSI với nhiều khung thời gian
Trên biểu đồ D1 (ngày), xác định xu hướng chính bằng RSI.
- RSI < 30: Xem xét mua vào.
- RSI > 70: Xem xét bán ra.
Sau đó chuyển sang H4 (4 giờ) để tìm điểm vào lệnh cụ thể khi RSI đi vào vùng quá mua/quá bán tương ứng.
Kết hợp RSI với xu hướng chính
- Vẽ đường xu hướng trên khung thời gian lớn.
- Chờ RSI xác nhận xu hướng đó trên khung nhỏ để vào lệnh.
Ví dụ: Nếu giá đang trong xu hướng tăng và RSI trên H4 vượt 70 → vào lệnh bán.
RSI < 30 trong xu hướng giảm → vào lệnh mua.
Sử dụng cùng đường trung bình động SMA
- Khi SMA 30 cắt lên SMA 100 và RSI > 50 → vào lệnh mua.
- Ngược lại, SMA 30 cắt xuống SMA 100 và RSI < 50 → vào lệnh bán.
Kết hợp với Bollinger Bands
- Giá chạm dải dưới Bollinger và RSI dưới 30 → tín hiệu mua.
- Giá chạm dải trên và RSI trên 70 → tín hiệu bán.
Sự kết hợp giữa RSI và Bollinger Bands giúp tăng độ chính xác nhờ lọc tín hiệu giả.
Áp dụng chiến lược Failure Swing
Quan sát khi RSI chạm vùng quá mua/quá bán và bật ngược lại:
- RSI vượt đỉnh/đáy trước đó → tín hiệu vào lệnh.
- Đây là một chiến lược đơn giản nhưng rất hiệu quả.
Kết hợp với mô hình nến đảo chiều
Khi RSI đi vào vùng cực trị và đồng thời xuất hiện nến đảo chiều (Doji, Hammer, Engulfing…) thì có thể là thời điểm tốt để vào lệnh.
Giao dịch phân kỳ RSI
Phân kỳ RSI được chia làm 4 loại:
- Phân kỳ tăng
- Phân kỳ giảm
- Phân kỳ ẩn tăng
- Phân kỳ ẩn giảm
Những mô hình này giúp phát hiện điểm đảo chiều sớm, rất hữu ích với trader trung hạn và dài hạn.
Một số lưu ý khi dùng chỉ báo RSI
- RSI không tuyệt đối chính xác: RSI có thể vượt 70 nhưng giá vẫn tiếp tục tăng, hoặc dưới 30 nhưng chưa bật tăng ngay.
- Phụ thuộc vào khung thời gian: RSI ở khung nhỏ thường cho tín hiệu nhiễu hơn so với khung lớn.
- Nên kết hợp chỉ số RSI với các công cụ khác như mô hình giá, MACD, Bollinger Bands… để nâng cao hiệu quả phân tích.
RSI là chỉ báo gì? Đây là công cụ đơn giản nhưng rất hiệu quả trong việc xác định xu hướng và điểm vào lệnh trên thị trường tài chính. Tuy nhiên, không nên chỉ dựa vào RSI đơn lẻ mà cần kết hợp với các chỉ báo và mô hình kỹ thuật khác để đảm bảo tính chính xác. Hãy theo dõi những bài viết tiếp theo của Sàn Forex Plus nhé!