Tại sao USD mạnh lên hoặc yếu đi, và điều gì đứng sau những thay đổi này? Từ chính sách lãi suất Fed, dữ liệu kinh tế Mỹ, đến sự kiện địa chính trị, USD—đồng tiền dự trữ toàn cầu phản ánh tình hình kinh tế Mỹ và tâm lý thị trường thế giới.
Nội dung bài viết
Tại sao USD mạnh lên hoặc yếu đi?
Tại sao USD mạnh lên hoặc yếu đi? Giá trị của đồng USD (đô la Mỹ) thay đổi dựa trên cung cầu tiền tệ trên thị trường forex, chịu tác động từ nhiều yếu tố kinh tế, chính sách, và tâm lý toàn cầu.
Khi nhu cầu mua USD tăng—do kinh tế Mỹ mạnh hoặc nhà đầu tư tìm tài sản an toàn—USD mạnh lên so với các đồng tiền khác như EUR, JPY, hay VND. Ngược lại, khi kinh tế Mỹ suy yếu hoặc niềm tin giảm, USD mất giá, tức là yếu đi. USD mạnh lên khi nhà đầu tư đổ tiền vào tài sản Mỹ; yếu đi khi dòng vốn chảy ra ngoài.
5 yếu tố chính ảnh hưởng đến sức mạnh của USD
Để trả lời câu hỏi tại sao USD mạnh lên hoặc yếu đi, bạn cần hiểu rõ những yếu tố chi phối giá trị của đồng đô la Mỹ -loại tiền tệ quan trọng nhất thế giới, ảnh hưởng đến tỷ giá USD/VND, forex, vàng, và tiền điện tử. Dưới đây là 5 yếu tố chính:
Chính sách lãi suất của Fed
Quyết định lãi suất từ Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) là yếu tố lớn nhất ảnh hưởng đến USD. Khi Fed tăng lãi suất, USD mạnh lên vì nhà đầu tư kiếm được lợi suất cao hơn từ các tài sản định giá bằng USD khiến họ đổ tiền vào Mỹ, tăng nhu cầu USD.
Ngược lại, khi Fed giảm lãi suất hoặc nới lỏng chính sách tiền tệ (bơm thêm tiền vào nền kinh tế), USD yếu đi do lợi suất giảm, dòng vốn chảy sang các đồng tiền khác như EUR, JPY, mang lại lợi nhuận tốt hơn.
Lãi suất cao làm USD hấp dẫn hơn so với các đồng tiền lãi suất thấp. Một lần tăng lãi suất 0.25% có thể đẩy USD tăng 0.5-1% so với EUR trong vài giờ, như đã thấy trong các cuộc họp FOMC trước đó.
Dữ liệu kinh tế Mỹ
Các chỉ số kinh tế Mỹ mạnh làm USD mạnh lên vì chúng cho thấy kinh tế Mỹ đang phát triển, tăng niềm tin của nhà đầu tư vào USD. Ngược lại, nếu kinh tế yếu—thất nghiệp tăng, GDP giảm, hoặc lạm phát vượt kiểm soát—USD yếu đi do lo ngại suy thoái, khiến nhà đầu tư rút vốn khỏi USD để tìm cơ hội ở nơi khác.
Các chỉ số chính bao gồm NFP (việc làm phi nông nghiệp), GDP (tổng sản phẩm quốc nội), và CPI (chỉ số giá tiêu dùng đo lạm phát).
Tình hình địa chính trị
Khi thế giới bất ổn—như chiến tranh, khủng hoảng kinh tế, hoặc xung đột chính trị—USD mạnh lên nhờ vai trò “tài sản trú ẩn an toàn”. Nhà đầu tư toàn cầu chuyển tiền vào USD để bảo vệ vốn, tăng cầu USD.
Ngược lại, khi thế giới ổn định, USD có thể yếu đi vì nhà đầu tư chuyển sang các đồng tiền rủi ro hơn như AUD (đô la Úc), EUR, vốn mang lại lợi suất cao hơn trong thời bình.
Giá dầu và hàng hóa
Giá dầu tăng thường làm USD yếu đi vì Mỹ là nước nhập khẩu dầu lớn, phải chi USD để mua dầu, tăng cầu tiền tệ của các nước xuất dầu như CAD (đô la Canada), RUB (ruble Nga).
Ngược lại, giá dầu giảm hỗ trợ USD mạnh lên do Mỹ giảm chi phí nhập khẩu, giữ USD trong nước nhiều hơn. Tuy nhiên, tác động này thường yếu hơn các yếu tố kinh tế khác.
Tâm lý thị trường và dòng vốn
Khi niềm tin vào kinh tế Mỹ cao—nhờ dữ liệu tốt hoặc chính sách Fed tích cực—USD mạnh lên vì dòng vốn toàn cầu chảy vào tài sản Mỹ (trái phiếu, cổ phiếu). Ngược lại, nếu lo ngại suy thoái Mỹ hoặc Fed nới lỏng tiền tệ (in thêm USD), USD yếu đi khi vốn chảy sang châu Âu (EUR), Nhật (JPY), hoặc các thị trường mới nổi.
Tại sao USD mạnh lên hoặc yếu đi: Tác động thực tế
Hiểu tại sao USD mạnh lên hoặc yếu đi không chỉ dừng ở lý thuyết, mà còn liên quan trực tiếp đến những thay đổi thực tế trên thị trường tài chính. Dưới đây là phân tích chi tiết về tác động khi USD mạnh lên hoặc yếu đi, bao gồm hiệu ứng, nguyên nhân cụ thể, và ví dụ thực tế trong năm 2025 để bạn hình dung rõ hơn:
Khi USD mạnh lên
Khi USD mạnh lên, giá trị của nó tăng so với các đồng tiền lớn khác như euro (EUR), làm cặp tiền EUR/USD giảm—tức là cần ít USD hơn để mua 1 EUR. Ví dụ, EUR/USD có thể giảm từ 1.08 xuống 1.06 khi USD tăng giá.
Giá vàng, được định giá bằng USD, thường giảm khi USD mạnh lên vì vàng trở nên đắt hơn với nhà đầu tư dùng tiền tệ khác, giảm sức hấp dẫn của nó như tài sản trú ẩn. Một USD mạnh có thể đẩy vàng từ 2,500 USD/oz xuống 2,450 USD/oz trong vài giờ.
Tỷ giá USD/VND tăng vì cần nhiều VND hơn để mua 1 USD, phản ánh sức mạnh USD so với đồng Việt Nam. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến chi phí nhập khẩu và giao dịch ngoại hối tại Việt Nam.
Khi USD yếu đi
USD yếu đi khiến giá trị của nó giảm so với euro, làm cặp tiền EUR/USD tăng—tức là cần nhiều USD hơn để mua 1 EUR. Ví dụ, EUR/USD có thể tăng từ 1.08 lên 1.10 khi USD mất giá.
Giá vàng tăng khi USD yếu vì vàng trở nên rẻ hơn với nhà đầu tư quốc tế, tăng sức hút như tài sản bảo toàn giá trị. Một USD yếu có thể đẩy vàng từ 2,450 USD/oz lên 2,500 USD/oz trong thời gian ngắn.
Tỷ giá USD/VND giảm vì cần ít VND hơn để mua 1 USD, phản ánh USD mất giá so với VND. Điều này có thể giảm chi phí nhập khẩu cho Việt Nam nhưng ảnh hưởng đến xuất khẩu.
Tại sao USD mạnh lên hoặc yếu đi? Đó là kết quả của lãi suất Fed, dữ liệu kinh tế, địa chính trị, giá dầu, và tâm lý thị trường. Hiểu các yếu tố này giúp trader Việt Nam dự đoán biến động USD/VND, EUR/USD để kiếm lời. Hãy theo dõi những bài viết tiếp theo của Sàn Forex Plus nhé!